Miasto movie / Miasto w zagrożeniu - „Gomorra”

Miasto w zagrożeniu

Miasto, jako przestrzeń do życia i działania człowieka, od zawsze skupiało w sobie cały szereg mikrospołeczeństw, ludzi przynależnych do różnych wspólnot, kast, subkultur czy innych zbiorowości. W strukturze miasta, niczym w soczewce, ogniskują się najróżniejsze zachowania ludzkie, zarówno te pozytywne, jak i negatywne. Myśląc o tych drugich, wymieniamy zwykle szeroko pojętą przestępczość, korupcję, różnego rodzaju patologie, ale też mniej oczywiste problemy - choćby wykluczenie społeczne czy rosnące nierówności. Właśnie te różnice i postępująca segregacja społeczeństwa na ludzi biednych, często żyjących na granicy nędzy w całkowitym oddzieleniu do tych uprzywilejowanych, prowadzących luksusowe życie stanowią dziś zarzewie licznych konfliktów. Wszystkie wspomniane zagadnienia są oczywiście w kręgu zainteresowań filmowców, i to zarówno tych dokumentujących pewną, zastaną rzeczywistość, jak i tych dostarczających widzom określonych wrażeń w kinie. Jedni penetrują z kamerą tzw. trudne dzielnice miast, dotykając istotnych, społecznych problemów, drudzy wykorzystują wspomniane miejsca, wraz z ich charakterem, jako pewien punkt wyjścia w swoich obrazach lub jako barwne, często kreślone grubą kreską tło w przypadku określonych gatunków filmowych.

W tym cyklu chcemy pokazać Państwu miasto w kryzysie, w pewnym „odwrocie” moralnym. Miasto, które poza swoją magią i atrakcjami, kryje też własne problemy czy dramaty. Nie ma na świecie miast idealnych. Każde ma swoją proporcję piękna, ale też i brudu. Filmy o miastach w zagrożeniu przybliżą nam raczej ten drugi wariant. Z miast wymarzonych, baśniowych przeniesiemy się do  miast pulsującego niepokoju, nocnych mar i nieuchronnego końca.

„Gomorra”
 
Głośna ekranizacja równie głośnej, owianej aurą skandalu, książki Roberto Saviano. Jedna z dwóch najpotężniejszych mafii włoskich – neapolitańska Kamorra, po publikacji dzieła, wydała na pisarza wyrok śmierci. Całość bowiem dotyczy mechanizmów przestępczego półświatka Neapolu i pajęczyny, jaka oplata całe miasto od świata wielkiej polityki aż do codziennego życia tzw. zwyczajnych ludzi. Organizacja przestępcza kontroluje niemal wszystkie aspekty współczesnego życia w mieście, wyznaczając swój własny, radykalny kodeks postępowania. Autorzy filmu dalecy są jednak od mitologizowania gangsterów, jak uczynił to choćby F.F. Coppola w „Ojcu Chrzestnym”. Garrone skupia się raczej na chłodnej, laboratoryjnej obserwacji, interesuje go ukazanie tego świata bez upiększeń i dodawania kolejnych kontekstów. Dokumentalny sposób prowadzenia kamery, która podąża niczym cichy świadek wydarzeń za poszczególnymi postaciami i specyficzna narracja skutecznie budują niepokojący nastrój i atmosferę zagrożenia. Taki jest właśnie świat Kamorry. Jak zdaje się mówić artysta, tu przemoc i krew są wpisane w codzienną egzystencję. Życie ludzkie nie ma wielkiej wartości, w odróżnieniu od władzy, pieniędzy i pozycji społecznej. „Gomorrę” cechuje momentami wręcz nieprzyjemny, ale też fascynujący realizm. Co ciekawe, pewną część postaci drugoplanowych w filmie zagrali autentyczni, neapolitańscy kryminaliści. Warto zobaczyć ten obraz, dający nieco inne, mniej znane spojrzenie na współczesne południe Włoch i niezwykłe miasto, jakim jest Neapol.

O CYKLU MIASTO MOVIE:

Dajemy głos miastu. Zapraszamy na cykl pokazów filmowych, gdzie miasto jest tłem, ale i bohaterem, przestrzenią do życia i scenerią filmowych historii, cichym świadkiem kameralnych opowieści oraz aktywnym uczestnikiem kinowego zgiełku. Miejscem gdzie bezustannie przenikają się ludzkie problemy i dramaty, ale też wielkie nadzieje, marzenia i triumfy.

Miasto mówi u nas w wielu językach – obrazu, dźwięku, opowiadanej historii… językiem Terry’ego Gilliama, Federico Felliniego, Jima Jarmusha czy Wong Kar Waia. 

Miasto w naszych pokazach ma wiele twarzy, bywa piękne, groźne, radosne, melancholijne, ale zawsze ciekawe i mające swoją opowieść.

Pokazy filmowe ułożone zostały w cykle tematyczne prezentujące różnorodne obszary związane z funkcjonowaniem miast oraz życiem ich mieszkańców. Seansom towarzyszą prelekcje oraz spotkania dyskusyjne. 

Przygotowanie cyklu: Agnieszka Wojciechowska, Rafał Chwała.