Bernard Berenson: modernizm dla wszystkich

Bernard Berenson należał do grona najświetniejszych znawców malarstwa włoskiego renesansu. Był autorem niezliczonych atrybucji, powszechnie uznanym autorytetem, i jednocześnie postacią bardzo popularną dzięki swoim książkom o sztuce oraz esejom i wspomnieniom. Berenson stał się także jedną z najważniejszych postaci w handlu dziełami sztuki w pierwszej połowie XX wieku - liczne muzea i kolekcje amerykańskie szczycą się dziś obrazami czy rzeźbami, w zakupie których pośredniczył Berenson.
W swoich esejach o sztuce, sięgając do kategorii wypracowanych przez psychologię sztuki i estetykę, Berenson zdołał przekuć określone pojęcia teoretyczne modernizmu na zasób kryteriów niezbędneyc\h, jak mniemał, do właściwego przeżywania sztuki. Dzięki takiej popularnej wersji modernistycznych założeń Berenson przebudował kanon malarstwa włoskiego renesansu, włączając doń mistrzów, którzy wcześniej byli znani właściwie tylko specjalistom. W ten sposób Berenson zdefiniował modernistyczny sposób obcowania z dziełami sztuki dawnej, dając szerokiej publiczności możliwość (może złudną) obcowania z zawsze ważnymi, autonomicznymi wartościami obrazowymi, które modernizm cenił sobie niezwykle wysoko.