SPOTKANIE Z BOGUSŁAWSKIM MIMIKA, CZYLI NAUKA SZTUKI SCENICZNEJ WEDŁUG WOJCIECHA BOGUSŁAWSKIEGO POKAZ PRAKTYCZNY DOROTY POROWSKIEJ - wykład w Miejskiej Bibliotece Publicznej w Lublinie

W związku z jubileuszem 250-lecia Teatru Narodowego, prelegentka postanowiła przypomnieć jeden z tekstów ojca tegoż teatru Wojciecha Bogusławskiego tj. "Dramaturgię" - czyli naukę sztuki scenicznej dla Szkoły Teatralnej napisaną w z 1812 r.

"Dramaturgia" jest tekstem, który nie tyko może służyć edukacji młodych adeptów sztuki scenicznej ale także w komediowej formie przekazać wiedzę na temat zwyczajów panujących w Oświeceniu. Podczas jego czytania przenosimy się parę set lat wstecz odnajdując te same emocje, które rządziły wtedy jak i obecnie życiem człowieka.

Jednak by te różnorodne namiętności i zasady ich prezentacji tzn. technikę gry aktorskiej widz mógł zrozumieć pełniej, "Mimikę" dopełnia opracowaniem pt. Nad tekstem "Mimiki" czyli nauki sztuki aktorskiej Wojciecha Bogusławskiego autorstwa Tadeusza Siverta, w którym to autor bardzo jasno i dokładnie tłumaczy tajniki teatru Bogusławskiego.

Cóż jednak nam po teorii i umiejętnościach, których nie przełożymy na praktyczne działanie sceniczne? Dlatego też podczas spotkania odwoła się do fragmentów dramatu "Małżeństwo z kalendarza" - aut. Franciszka Bohomolca z 1766 r.

Takie połączenie tekstów powstało w hołdzie najstarszej tradycji teatralnej, z zamiarem nadania tym wydawałoby się archaicznym tekstom impetu i stworzenia nowej propozycji repertuarowej odpowiadającej oczekiwaniom widza współczesnego. W tej formie teksty nigdy nie były wystawiane.

Oto kilka wybranych faktów z historii:

19 listopada 1765 roku w nieistniejącym dziś budynku Operalni przy ul. Królewskiej Aktorowie Jego Królewskiej Mości dali premierę Natrętów Józefa Bielawskiego, komedii będącej swobodną przeróbką z Moliére'a. Ponieważ trupa miała wszelkie cechy w pełni zawodowego i narodowego zespołu (grała w języku polskim i z gry się utrzymywała), 19 listopada obchodzimy jako rocznicę powstania Teatru Narodowego. Powołanie narodowej sceny było jednym z elementów projektowanej przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego reformy edukacji, obyczaju i życia kulturalnego upadającej Rzeczpospolitej.

Później zespół występował w Pałacu Radziwiłłowskim (dziś siedziba Prezydenta RP) na Krakowskim Przedmieściu. Odnotować należy wprowadzenie na scenę rodzimego repertuaru, zwłaszcza komedii Franciszka Bohomolca i Adama Czartoryskiego. Na tej scenie w 1778 roku zadebiutował Wojciech Bogusławski

W roku 1779 na placu Krasińskich otwarto budynek, który stał się stałą siedzibą narodowej sceny. Właśnie z dziejami tego gmachu związana jest działalność Wojciecha Bogusławskiego. Dla rozwoju naszej sceny położył zasługi tak wybitne, że - choć w chwili powołania Teatru Narodowego (w pierwszym okresie działającego z przerwami i krótko) Bogusławski miał zaledwie kilka lat - uznajemy w nim "ojca teatru polskiego".

MAŁGORZATA SZYSZKA

reżyser i dramaturg, absolwentka Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, stypendystka MKIDN, Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej, Miasta st. Warszawy, Funduszu Promocji Twórczości. Zrealizowała szereg spektakli teatralnych np. "Dwa razy dwa" wg Dostojewskiego (Nagrodzony podczas 32 edycji Festiwalu Sztuki Jednego Aktora), "Flirt" wg Białoszewskiego (Wyróżnienie podczas X edycji Festiwalu Teatrów Ogródkowych), "Portret Młodego Aktora" tekst własny ( wyróżnienie na festiwalu komediopisarstwa 99, Festiwalu Windowisko), "Listy do Skręcipitki" ( nagroda podczas 5 -tej edycji Obserwatorium Artystycznego Entree w Chorzowie 2014). Poza teatrem realizuje filmy dokumentalne Tropami Jerzego Grotowskiego po Meksyku: "Amecameca" i "Nie zatrzymujcie się..." oraz prowadzi warsztaty teatralne dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Uczestniczyła w międzynarodowym projekcie "Artyści w akcji - dla zmian społecznych" finansowanym przez Europejską Fundację Kultury.