Rośliny biblijne w otoczeniu współczesnego człowieka - wykład otwarty w UP

Rośliny biblijne w otoczeniu współczesnego człowieka
Tadeusz Kęsik

Rośliny towarzyszyły człowiekowi od pradziejów jako element środowiska, w którym żył. Dostarczały pożywienia, leków, okryć, materiałów do budowy domów. Stanowiły symbole pokoju, sprawiedliwości, zwycięstwa, zmartwychwstania….
W księgach Starego i Nowego Testamentu wymienionych jest około 80 gatunków roślin. Niektóre sporadycznie, inne o dużym znaczeniu nawet po kilkadziesiąt razy. Ich nazwy były przytaczane w różnych opisach zdarzeń, porównaniach, przypowieściach, psalmach i przepięknych metaforach poetyckich.

(...)

Spośród wielu gatunków wymienionych w Biblii, do najważniejszych należą:

• oliwka europejska - symbol pokoju, odwiecznej mądrości i sprawiedliwości;
• palma daktylowa - symbol nieśmiertelności i zwycięstwa;
• winorośl właściwa - symbol ludu wybranego a winnica - symbol miłości Bożej;
• figowiec pospolity - symbol narodu wybranego;
• figowiec sykomor (ośla figa) - symbol lichego jedzenia;
• granat właściwy - symbol piękna i poezji, dla Izraelitów symbol płodności i błogosławieństwa Bożego a dla chrześcijan symbol współczującej miłości;
• migdałowiec - symbol drzewa czuwającego;
• cedr libański - symbol nieprzemijalności, tego co wzniosłe - szlachetności, piękna, długowieczności;

spośród zbóż: pszenica, jęczmień, proso.

Współcześnie wiele gatunków, o których wspomniano, uprawia się na dużą skalę w różnych częściach świata. Do naszych czasów przetrwały okazy niektórych gatunków, charakteryzujących się długowiecznością, będące świadkami z czasów Jezusa Chrystusa - 8 oliwek w Ogrodzie Gethsemani i wiele pojedynczych okazów na Sycylii, liczących nawet ponad 4 tys. lat, 14 drzew cedrów libańskich w rezerwacie Beclarre, których wiek oceniany jest na ponad 4 tys. lat; figowiec sykomor w Jerycho. Niektóre gatunki z uwagi na walory użytkowe i występowanie tylko w stanowiskach naturalnych zostały wytępione i nie przetrwały do naszych czasów (balsamowiec mirra, kadzidło).