Zaduma nad światem w grafikach Zbigniewa Jóźwika

Jak opisuje Roman Nowoszewski, w świecie twórczym Zbigniewa Jóźwika wiedza naukowca (biologa i chemika) wspiera wyobraźnię artysty, czerpiącego inspirację własnych przeżyć. Osobiste przejścia związane z utratą domu rodzinnego zrodziły ciąg linorytów „Osiedla ludzkie”, a udział w ekspedycjach polarnych zaowocował cyklami „Spitsbergen” i „Stawanie się”. W krainie lodów, mgieł i wiatrów Jóźwik – uczestnik wypraw naukowych, dojrzewał jako badacz i twórca. Po latach wyznał, że właśnie na Spitsbergenie, na tej „ziemi, nie ziemi, a jednak ziemi” jego franciszkański duch doznał wzmocnienia. Zaowocowało to kolejnymi linorytami i rysunkami stworzonymi przez – jak sam o sobie powiada – „człowieka wiary”. W późniejszych „Portretach pisarzy i poetów” oraz „Zielniku” wrażliwość artysty na przyrodę prowadzi do próby określania charakterów i postaw ludzi poprzez fizjologię, naturę wybranych roślin.

Artysta posiada również znaczący dorobek jako ilustrator oraz autor opracowań graficznych książek, które od wielu lat ozdabia linorytami albo rysunkami wykonywanymi piórkiem. Wyrazistymi przykładami są ilustracje do zbiorów fraszek Sergiusza Riabinina „Koloratka” czy Izabeli Szajer „Zoofigliki”. Również twórczość ekslibrisowa Jóźwika, obejmująca ponad osiemset znaków doczekała się licznych omówień – jego prace pełnią funkcję użyteczną, zgodnie z prymarną rolą znaku książkowego. Z kolei karty świąteczne po raz pierwszy trafiły na wystawę grafik, chociaż od lat stanowią znaczący rozdział w dorobku artysty. Na wystawie zobaczymy także inne grafiki okazjonalne, jak zaproszenia, podziękowania, druczki bibliofilskie i gratulacyjne. Warto zaznaczyć, że w dzisiejszych czasach zdominowanych przez druk cyfrowy i drukarki komputerowe taka forma artystycznej galanterii twórczej to niebywała rzadkość.

*Zbigniew Jóźwik – urodził się w 1937 roku w Opolu Lubelskim. Doktor nauk przyrodniczych, wieloletni adiunkt w Zakładzie Fizjologii Roślin Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Badał reakcje substancji biologicznie czynnych na prątki gruźlicy a także właściwości propolisu oraz ekstraktów z pąków topoli i antybiotyków produkowanych przez bakterie z rodzaju Bacillus. Zajmował się także skażeniem metalami ciężkimi roślin i gleb w Polsce i na Spitsbergenie (uczestniczył w sześciu ekspedycjach polarnych). Przyrodnik, podróżnik, artysta grafik, bibliofil, wiceprezes Lubelskiego Towarzystwa Miłośników Książki, kawaler Orderu Białego Kruka ze Słonecznikiem i pieczętarz Kapituły tego Orderu. Inicjator Biennale Współczesnego Ekslibrisu Lubelskiego, członek wielu związków twórczych i stowarzyszeń, licznie nagradzany – II nagroda za ekslibris w międzynarodowym konkursie na ekslibris „Książka zbliża narody” w Bled (Słowenia, 1974), II nagroda za grafikę w Międzynarodowym Konkursie nt. „Pszczoła” (1979), Zasłużony dla Województwa Lubelskiego (1984), nagroda im. Błogosławionego Brata Alberta Chmielowskiego za osiągnięcia w grafice sakralnej (1985), Zasłużony dla Miasta Lublina (1987), nagroda Prowincji św. Antoniego i bł. Jakuba Strzemię Zakonu Braci Mniejszych Konwentualnych (Franciszkanów) w Krakowie, z wpisaniem do Księgi Dobrodziejów i Przyjaciół (2007), odznaka Honoris Gratia przyznana przez prezydenta Krakowa (2010), nagroda Towarzystwa Bibliofilów Polskich w Warszawie (którego jest członkiem honorowym) przyznana na XXIII Międzynarodowym Biennale Współczesnego Ekslibrisu w Malborku (2013), nagroda Angelus Lubelski za całokształt twórczości (2016). Jego prace były eksponowane na blisko stu wystawach indywidualnych i ponad dwustu zbiorowych w kraju i za granicą.