Nagroda im. Oskara Kolberga dla Pisma Folkowego

Konkurs organizowany jest od 1974 roku. Jego celem jest nagrodzenie osób i organizacji, które wzorem Kolberga gromadzą i popularyzują wiedzę o kulturze tradycyjnej, co ma służyć jej udokumentowaniu, opracowaniu naukowemu, ochronie i zachowaniu. Jest najbardziej prestiżowe wyróżnienie dla osób i instytucji zajmujących się propagowaniem folkloru. Nie jest to pierwszy „Oskar” czasopisma. W 2003 roku otrzymało statuetkę Ludowego Oskara –główną nagrodę w kategorii wydawnictw w konkursie na najciekawsze wydarzenie folklorystyczne województwa lubelskiego.

W 2020 roku nabór zgłoszeń do Nagrody był ogłoszony i nadzorowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Organizatorem wydarzenia, w imieniu Ministra, był Instytut Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej (Oddział Muzeum im. Oskara Kolberga w Przysusze), Fundacją „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło z siedzibą w Warszawie.W 45. edycji konkursu w skład jury weszli etnografowie, etnomuzykolodzy i twórcy ludowi reprezentujący wiele instytucji związanych z kulturą ludową: Maria Baliszewska (etnomuzykolog –Polskie Radio, Radiowe Centrum Kultury Ludowej), dr hab. Anna Weronika Brzezińska (etnograf, etnolog –Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), dr hab. Violetta Wróblewska 2(folklorystka, badaczka kultury ludowej –Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), prof. Piotr Dahlig (etnomuzykolog –Uniwersytet Warszawski), Benedykt Kafel (etnograf –Małopolskie Centrum Kultury w Nowym Sączu, członek Rady Naukowej STL), Waldemar Majcher (twórca ludowy –Prezes Stowarzyszenia Twórców Ludowych), Alicja Mironiuk Nikolska (etnograf –Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie), Krystyna Pieronkiewicz-Pieczko (etnograf –Kierownik Działu Etnografii w Muzeum Śląskim w Katowicach), Krystyna Wódz (etnograf –Fundacja „Cepelia” Polska Sztuka i Rękodzieło), Dorota Ząbkowska (etnograf –Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego).

„Pismo Folkowe” jest wydawane nieprzerwanie od 1996 roku (do roku 2014 jako Pismo Folkowe „Gadki z Chatki”), a siedzibą redakcji, od początku istnienia czasopisma, jest Akademickie Centrum Kultury UMCS Chatka Żaka.

Jego idea powstała w środowisku młodych entuzjastów tradycji skupionym wokół Orkiestry św. Mikołaja. Do końca 2019 roku wydano 145 numerów pisma. Przez 24 lata działalności stało się platformą wymiany wiedzy, doświadczeń, wydarzeń i pasji odbiorców zainteresowanych zagadnieniami z zakresu etnologii i etnomuzykologii, kulturoznawstwa i antropologii kultury. Opisuje i upowszechnia przejawy kultury tradycyjnej kontynuowanej i rekonstruowanej oraz muzyki folkowej z całym jej kontekstem. Od 2017 roku jest współorganizatorem ogólnopolskich konferencji naukowych (w ramach Mikołajek Folkowych) oraz współtworzy serię wydawniczą „EtnoBiblioteka”. Od 2013 roku redaktor naczelną jest dr Agata Kusto. Funkcję zastępcy redaktora naczelnego pełnią: Agnieszka Matecka-Skrzypek (współtwórca pierwszej wersji „Pisma Folkowego”)i Damian Gocół. Pozostali członkowie obecnego ogólnopolskiego zespołu redakcyjnego 3to: Bogdan Bracha, Małgorzata Wielgosz, Wojciech Bernatowicz, Joanna Zarzecka, Witt Wilczyński, Ewelina Grygier, Tomasz Janas, Maciej Froński, Justyna Michniuk. Redakcja „Pisma Folkowego” współpracuje z licznym gronem badaczy kultury ludowej i członków ruchu folkowego. Na jego łamach publikowali m.in.: prof. Jan Adamowski (UMCS, Lublin), prof. Jerzy Bartmiński (UMCS, Lublin), Andrzej Bieńkowski (Akademia Sztuk Pięknych, Warszawa), Simon Brouhgton („Songlines”, Wielka Brytania), prof. Anna Czekanowska (UW, Warszawa), prof. Piotr Grochowski (UMK, Toruń), Wojciech Ossowski (Radiowe Centrum Kultury Ludowej, Warszawa), dr hab. Maria Pomianowska (Akademia Muzyczna, Kraków), Janusz Prusinowski (Wszystkie Mazurki Świata, Warszawa), prof. Jan Stęszewski (UAM, Poznań), prof. Józef Styk (UMCS, Lublin), Maciej Szajkowski (Kapela ze Wsi Warszawa). Od 2016 roku przy „Piśmie Folkowym” działa Rada Naukowa w składzie: dr hab. Piotr Celiński (UMCS, Lublin), dr hab. Tomasz Rokosz (KUL, Lublin), dr hab. Katarzyna Smyk (UMCS, Lublin), dr hab. Joanna Szadura (UMCS, Lublin), dr Weronika Grozdew-Kołacińska (IS PAN, Warszawa), dr Bożena Lewandowska (UJ, Kraków), dr Kinga Strycharz-Bogacz (KUL, Lublin), mgr Wojciech Bernatowicz (sekretarz, UMCS, Lublin). Redakcja współpracuje ze środowiskami skupionymi wokół popularyzacji kultury tradycyjnej, np. ze Stowarzyszeniem Twórców Ludowych –Lublin czy Radiowym Centrum Kultury Ludowej. Utrzymuje również żywe kontakty z pracownikami naukowymi, doktorantami, studentami i kołami naukowymi, a także środowiskiem muzyków folkowych i szeregiem inicjatyw kulturalnych popularyzujących muzykę folkową i tradycyjną nie tylko w Polsce ale, też za granicą.

O prestiżu periodyku może też świadczyć fakt, że w roku 2005 jego dziennikarze zostali poproszeni o zredagowanie rozdziału poświęconego polskiej muzyce folkowej w 4wydawanej w Wielkiej Brytanii ogólnoświatowej encyklopedii folku Przewodnik po muzyce świata. O pozycji czasopisma w ogólnopolskim dyskursie kulturowym świadczy też fakt, że na łamach Raportu o stanie tradycyjnej kultury muzycznej(IMiT 2014, red. W. Grozdew-Kołacińska) Pismo Folkowe „Gadki z Chatki” było przywoływane 26 razy, jako medium stale i w różnorodny sposób prezentujące treści z zakresu muzyki tradycyjnej.

„Zgromadzone artykuły, przez te ponad dwadzieścia lat funkcjonowania Pisma, stanowią szczególną wartość ze względu na różnorodność prezentowanych tekstów i podjętych serii tematycznych. Wypełniają one swoistą lukę, jeżeli chodzi o muzykę folkową, ale także i kulturę tradycyjną, a co istotne poprzez rzetelne i dobrze opisane teksty docierają do grona specjalistów, osób zainteresowanych muzyką, ale także szerokiego grona czytelników” –pisze dr hab. Mariola Tymochowicz (UMCS, Lublin) opinii o działalności „Pisma Folkowego" .